لوازم و تجهیزات گلخانه در جهت شرایط دمایی نقش تعیین کننده‌ای را بازی می‌کنند. از جمله وسایل موردنیاز برای سازه گلخانه به تجهیزات گرم کننده آن می‌توان اشاره کرد. بیشتر نقاط ایران، از وسایل گرم کننده و اندازه گیری برای دمای گلخانه استفاده می‌کنند. برای دادن حرارت و گرم کردن فضای گلخانه، ابتدا از بخاری نفتی و گازی استفاده می‌کنند.
البته از دودکش برای خارج سازی دود بخاری استفاده می‌شود. هیچ نوع گاز سمی و آلوده‌ای، نباید در ساختار گلخانه وجود داشته باشد. بنابراین با سوختن گاز و نفت در فضای گلخانه، امکان بروز مشکل و آسیب برای گیاهان در داخل گلخانه به وجود می‌آید. در گلخانه با اندازه و وسعت بزرگ، در سطح تجاری آن، مواد سوختنی در داخل دیگ بخار سوزانده می‌شود و گرما به شکل آب گرم یا بخار در سطح گلخانه توزیع می‌شود.
آب گرم یا بخار شکل گرفته، به کمک لوله‌هایی که در قسمت دیوار‌های اطراف و یا زیر سکو گذرانده می‌شود. بنابراین با این لوله کشی، تمامی فضای گلخانه به شکل یکنواخت و یکدست، گرمای مطبوعی را دریافت می‌کنند. البته استفاده از بخار یا آب گرم، هر کدام مزیت و نقاط منفی مختص به خود را برای فضای گلخانه به وجود می‌آورند.
لوازم و تجهیزات گلخانه
در اصل، برای گلخانه با ساختار بزرگ، از بخار برای گرم کردن فضای آن استفاده می‌شود. اما برای گلخانه با ساختار کوچک‌تر، از آب گرم برای فضای آن بهره می‌برند. البته در یک سیستم بسته، با افزایش دما و فشار زیاد از آب گرم استفاده شده که بازدهی آن بخار است.
در جهت بهره‌مندی از بخار در گلخانه، برای مهیا کردن خاک استفاده کرد. گاز طبیعی، یک انرژی مفید و سالم برای سوختن تمیز و بدون آلاینده است. البته هزینه اندکی برای نگهداری از آن و عدم مخزن برای نگهداری از گاز است. بنابراین گاز، بهترین نوع سوخت برای گلخانه بشمار می‌آید.
لوازم و تجهیزات گلخانه عبارتند از:
- انواع دماسنج
- دستگاه خنک کننده برای گلخانه
- سیستم تبخیری برای گلخانه
در ادامه هر یک از موارد فوق را بررسی خواهیم کرد.
1. انواع دماسنج
از ادوات اندازه‌گیری سازه گلخانه‌ای می‌توان به انواع دماسنج اشاره کرد، برای دمای گلخانه، نوع‌های متفاوتی از دماسنج شکل گرفته‌اند. دماسنج، برای مشخص کردن دما و کنترل کردن آن برای گلخانه بسیار مهم است. استفاده از یک دماسنج برای گلخانه، برای اندازه گیری دما، بسیار کافی است.
به این شکل، باید از یک یا دو دماسنج، برای فضای گلخانه بهره‌مند شد. البته دما برای ارتفاع گلخانه مانند سطح آن، یک درجه نیست. قرار دادن دماسنج، باید در قسمت سطح گیاه قرار داده شود. با گذاشتن دماسنج در قسمت داخلی گیاه، منجر به نشان دادن دمای واقعی در محیط گلخانه می‌شود. در برخی از گلخانه‌ها، برای نشان دادن دمای شبانه روز گلخانه، از دماسنج‌های تثبیتی استفاده می‌شود. این نوع دماسنج، رطوبت موجود در هوا را نیز مشخص کرده و اندازه گیری درستی را از آن نشان می‌دهد.
برای اندازه گیری درست و مطلوب دقیق نوسانات دمایی، از دماسنج به شکل شبانه روزی استفاده می‌شود. دماسنج به صورت لحظه‌ای برای گلخانه مناسب‌تر است. دماسنج، یک وسیله با واحد‌های مبتنی بر دما است. به کمک دماسنج، می‌توان دمای موجود در فضای گلخانه را تخمین زد.
البته دماسنج‌های رایج در بازار، مانند: دماسنج جیوه‌ای و الکلی، هم وجود دارند. اما بهره بردن از این نوع دماسنج، برای گلخانه مناسب نیست. دماسنج جیوه‌ای، یا الکلی، در مخزن خود دارای جیوه و الکل می‌باشند. بنابراین با کاهش دما، امکان یخ زدگی برای الکل و جیوه وجود دارد. در این زمان، درجه حرارت موجود برای ساختار گلخانه، به شکل دقیق بیان نمی‌شود. بنابراین برای رسیدن به فاکتور درجه حرارت استاندارد برای گلخانه، باید از دماسنج استاندارد استفاده کرد. اندازه گیری دما برای گلخانه، به کمک دماسنج جیوه‌ای و الکلی، برای دما‌هایی امکان خواهد داشت که بالا‌تر از نقطه انجماد و پایین‌تر از نقطه جوش مایع در دماسنج باشند. برای اندازه گیری برای دما‌های بالا‌تر، باید از دماسنج ترموکوپلی و آذرسنج استفاده کرد.
2. دستگاه خنک کننده برای گلخانه
برای فصل تابستان و روز‌های گرم سال، برای سرد کردن فضای گلخانه، باید از کولر گازی و یا آبی استفاده کرد. البته با سایه دادن به گلخانه و همین طور آب پاشی برای قسمت کف و گیاهان، درصد بالایی از خنک کنندگی برای گیاهان شکل می‌گیرد. البته بیشتر گلخانه داران، به جای بهره‌مندی و هزینه بیشتر برای استفاده از کولر گازی و آبی، از سایه دادن و آب پاشی برای کف و گیاهان در گلخانه استفاده می‌کنند.
گلخانه داران، همواره از کم هزینه‌ترین شرایط، برای ساختار گلخانه بهره می‌برند.
3. سیستم تبخیری برای گلخانه
از پراستفاده‌ترین نوع سیستم برای گلخانه، سیستم خنک کننده تبخیری است. در این سیستم خنک کننده بهره بردن از پوشال و پنکه است. البته نحوه راه اندازی، برای این دستگاه، قرار دادن آن به دیواره‌های مناسب گلخانه است. بنابراین سرتاسر این دستگاه، با پوشال، به شکل ایستاده است.
آب موردنیاز، از طریق لوله‌های سوراخ شده، در بال‌های سیستم قرار می‌گیرد. بنابراین آب موردنیاز بر روی آن جاری شده و کامل خیس می‌شود. در برخی از موارد، به جای بهره‌مندی از پوشال کولر، از تشک ابری یا خرده چوب تجاری نیز استفاده می‌کنند.
وسایلی مانند پوشال و پنکه، از کم هزینه‌ترین روش‌ها برای خنک سازی گلخانه است. البته برای مسیر خنک سازی گلخانه، از ترموستات استفاده می‌کنند. بهره بردن از ترموستات، درجه حرارت را به شکل اتوماتیک کنترل می‌کند. با داشتن لوازم و تجهیزات مورد نیاز، برای گلخانه، سود بهتری از تولید و برداشت محصولات گلخانه کسب می‌شود. بنابراین، هر سازه گلخانه باید از لوازم مورد نیاز و ضروری برخوردار باشد. با عدم استفاده از وسایل مورد نیاز در ساختار گلخانه، امکان، بروز مشکلات زیادی در جهت رشد محصولات شکل می‌گیرد. به همین دلیل، هر ابزار در فضای گلخانه، ضرورت و نیاز به یک مرحله از رشد گیاهان را به خود اختصاص می‌دهد. در صورت تامین نکردن میزان حرارت در گلخانه، رشد گیاه، با دریافت اندکی از حرارت لازم، را ندارد. به این منظور، اهمیت وسایل و ابزار در گلخانه زیاد است.
پاسخ دهید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.