امروزه افراد بسیاری به دنبال سبک زندگی سالم هستند. با افزایش یافتن تولیدات محصولات محلی سیستم‌های هیدروپونیک با آسان و راحت‌تر کردن تولید مواد غذایی سالم، ارگانیک را فراهم کرده‌اند. در این گفتار قصد داریم مزایا و معایب گلخانه هیدروپونیک را بررسی کنیم.
گلخانه هیدروپونیک نوعی باغبانی بدون خاک است. به این شکل که رشد گیاهان بدون خاک انجام می‌شود. در این نوع گلخانه‌ها خاک از طریق یک ماده مغذی مثل آب جایگزین می‌شود. این نوع کشت بسیار ساده و راحت است و از آنجایی که رشد گیاهان نیازی به خاک ندارند. برای رشد گیاهان نیز میزان نور خورشید اهمیتی ندارد. همچنین پرورش و نگهداری آن بسیار ساده و بی‌دردسر است.
12 مزیت گلخانه‌های هیدروپونیک
مزیت گلخانه‌های هیدروپونیک عبارت است از:
- فاقد خاک است
- استفاده بهینه و مناسب از فضا
- کنترل و تنظیم آب و هوا
- صرفه‌جویی در مصرف آب
- استفاده بهینه از مواد مغذی
- کنترل PH
- افزایش رشد و تکثیر گیاهان
- فاقد رشد علف‌های هرز
در ادامه هر یک از موارد فوق را بررسی خواهیم کرد.
1. فاقد خاک است
یکی از مزیت‌های منحصربه‌فرد سازه گلخانه هیدروپونیک نسبت به سایر سازه‌های گلخانه‌ای دیگر این است که برای کشت محصولات غذایی هیچ نوع خاکی استفاده نمی‌شود. نخستین بار چندین فضانورد بودند در ناسا این قابلیت را برای رشد محصولات کشاورزی در فضا انجام دادند.
2. استفاده بهینه و مناسب از فضا
با توجه به اینکه در سازه گلخانه هیدروپونیک تمامی نیازهای گیاه در سیستم ساختار یافته تأمین و نگهداری می‌شود، بنابراین اگر یک فضای کوچکی در اختیار دارید می‌توانید با استفاده از روش هیدروپونیک محصولات کشاورزی را پرورش دهید حتی اگر تنها در بالکن هم می‌توانید به راحتی از این روش استفاده کنید. ریشه‌های گیاهان در روش گلخانه هیدروپونیک در یک مخزن محلول اکسیژن شناور می‌شوند تا مستقیماً با مواد معدنی در ارتباط باشند. البته این به این معنا نیست که شما می‌توانید از چند پوشش گیاهی در کنار یکدیگر استفاده کنید بدون اینکه توجهی به فضای پرورش داشته باشید.
3. کنترل و تنظیم آب و هوا
شیوه کشت با سازه گلخانه هیدروپونیک چندان سخت نیست، تولیدکنندگان سازه هیدروپونیک کنترل مستقیم بر روی آب و هوا دارند و شدت نور و میزان رطوبت را برحسب نیاز خود تنظیم می‌کنند. به همین علت در صورتی که شما تولیدکننده هیدروپونیک هستید می‌توانید بدون هیچ گونه نگرانی از این امر می‌توانید محصولات غذایی را خارج از فصل نیز پرورش دهید تا در تمامی فصول سال بتوانید از آن‌ها استفاده کنید از این طریق نیز می‌توانید سود زیادی کسب کنید.
4. صرفه‌جویی در مصرف آب
یکی از فواید کشت هیدروپونیک صرفه جویی در آب است، گیاهانی که به روش گلخانه هیدروپونیک پرورش داده می‌شوند نسبت به سایر گیاهان مرسوم از آب کمتری استفاده می‌کنند. پرورش گیاهان با استفاده از شیوه هیدروپونیک به این صورت است که آب مورد نیاز خود را می‌گیرند. در حالی که آب اضافی آن گرفته می‌شود؛ مجدداً آب را از دست می‌دهد تنها به دو صورت شکل مناسب اتفاق می‌افتد تبخیر و سیستم گیر است که احتمال نشتی آب را به حداقل می‌رساند. به همین علت روش گلخانه هیدروپونیک یک تنظیم‌کننده کارآمد و مؤثر است. استفاده از این نوع شیوه برای پرورش گیاهان برای مناطق کم آب بسیار مناسب می‌باشد.
5. استفاده بهینه از مواد مغذی
در گلخانه‌های هیدروپونیک بر اساس نیاز هر گیاه مواد مغذی استفاده می‌شود که به صورت بهینه این امکان وجود دارد که بتواند آن را کنترل کند. برای استفاده از مواد مغذی بهتر است که مقداری از آن را با آب مخلوط کنید سپس به میزان کافی در مخازن نگهداری کنید لازم نیست که نگران باشید زیرا امکان از بین رفتن مواد مغذی وجود ندارد.
6. کنترل PH
با توجه به اینکه هر نوع ماده معدنی مستقیماً با آب در تماس است شما می‌توانید مطمئن باشید که به صورت دستی PH را تنظیم کنید و از مواد مغذی به صورت بهینه استفاده کنید.
7. افزایش رشد و تکثیر گیاهان
از دیگر مزیت‌های متمایز سازه هیدروپونیک سرعت رشد و تکثیر گیاهان است که شما می‌توانید بر روی مکان مورد نظر و رشد گیاهان خود کنترل داشته باشید. البته این به این معنا نخواهد بود که شما می‌توانید بر روی هر المانی مثل دما، نور، رطوبت و مواد مغذی استفاده کنید لذا باید بر روی تمامی این موارد کنترل داشته باشید.
8. فاقد رشد علف‌های هرز
چنانچه که تا به حال از کشت با خاک استفاده می‌کردید احتمالاً با نحوه ایجاد و رشد علف‌های هرز و اصلاح آن‌ها کاملا آشنایی دارید که کار بسیار سخت و طاقت‌فرسایی است. رشد علف‌های هرز با خاک در ارتباط هستند. از آنجایی که در روش گلخانه هیدروپونیک از خاک استفاده نمی‌شود دیگر شما مجبور نیستید که برای اصلاح و از بین بردن علف‌های هرز به زحمت بیفتید.
معایب گلخانه‌های هیدروپونیک
پرورش و رشد گیاهان توسط سازه‌های هیدروپونیک معایبی دارد از جمله:
1. زمان‌بر بودن
با توجه به اینکه فرایند پرورش گیاهان به روش گلخانه هیدروپونیک ساده و راحت است وقت‌گیر است؛ زیرا گیاهان به طور کامل در آب رشد می‌کنند به همین دلیل است که فرایند تولید کمی زمان‌بر می‌شود همچنین آب موجود باید به صورت دوره‌ای تعویض شود همچنین به طور مداوم باید به بررسی گیاهان بپردازید.
2. داشتن تخصص و دانش کافی
فرایند پرورش گیاهان به صورت هیدروپونیک در طیف وسیع بستگی به تجهیزات و ادواتی دارد که نیاز به تخصص و دانش لازم است تا زمانی که نحوه استفاده از این ادوات را ندانیم گیاهان نمی‌توانند رشد مناسبی داشته باشند. کوچک‌ترین اشتباه می‌تواند موجب توقف رشد گیاهان شود.
3. نقص و ایراد در سیستم هیدروپونیک
گلخانه‌های هیدروپونیک انرژی مورد نیازشان را از برق تأمین می‌کنند اگر به دلیل کمبود برق دچار خاموشی شویم. این اقدام موجب می‌شود که گیاهان خشک شوند و دچار ضررها و زیان‌های زیادی خواهید شد. لازم است که قبل از راه‌اندازی سازه گلخانه هیدروپونیک به این احتمالات و نکات توجه کنید تا به دردسر نیفتد.
4. طبیعت ارگانیک
در طول دو سال گذشته بحث و بررسی‌های قابل‌توجهی در مورد اینکه آیا گلخانه هیدروپونیک می‌تواند محصولات ارگانیک تولید کند. در 10 سال اخیر افراد بسیاری در کل دنیا از گیاهان هیدروپونیک مثل گوجه‌فرنگی و فلفل دلمه‌ای در کشورهایی همچون استرالیا، ایالات‌متحده و هلند کشت کرده‌اند. همچنین سایر سبزی‌ها مانند کاهو را از طریق کشت هیدروپونیک انجام داده‌اند.
5. بازگشت سرمایه
یکی از مهم‌ترین نکاتی که در مورد گلخانه هیدروپونیک وجود دارد هزینه این نوع سیستم است که پیشرفت‌های بسیار قابل توجهی در این زمینه صورت گرفته شده است.
با توجه به این در صورتی که همچنان تمایل دارید که از این روش برای پرورش و رشد گیاهان خود استفاده کنید و میخواهید این کار را در مساحت بزرگ به صورت تجاری انجام دهید بایستی در درجه اول هزینه‌های سنگین اولیه را پرداخت کنید. تا در نهایت بتوانید به سودآوری نامحدودی دست پیدا کنید. پیشنهاد می‌کنم که این روش نوین کاشت و کشت گیاهان را هم امتحان کنید این فرایند به طور قطع می‌تواند انتظارات و توقعات شما را برآورده کند.
پاسخ دهید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.