سازه گلخانه در مدل‌ها و مساحت‌های مختلف مناسب برای مناطق با شرایط آب و هوایی و اقلیم مختلف در دسترس هستند. هر منطقه‌ای با توجه به ویژگی‌ها و شرایط آب و هوایی نیاز به سازه‌های گلخانه‌ای مناسب برای رشد پوشش‌های گیاهی خود است. از فاکتورهای توسعه و گسترش سازه‌های گلخانه‌ای می‌توان به نوع عایق‌بندی حرارتی و شکل ظاهری گلخانه توجه کرد.
انواع گلخانه از لحاظ شکل ظاهر
انواع گلخانه از لحاظ شکل ظاهر عبارتند از:
- سقف گنبدی
- سقف چوبی
- سقف قوسی
- سقف فلزی یا مدرن
- سقف شیروانی
در ادامه هر یک از موارد فوق را بررسی خواهیم کرد.
1. سقف گنبدی
انواع فونداسیون گلخانه که دارای سقف‌های گنبدی شکل هستند بیشترین کاربرد را برای گلخانه‌های تونلی دارند که هدف اصلی از بین بردن عیوب گلخانه‌های سقف قوسی است.
در این سازه‌های گلخانه‌ای تاخ از حالت قوس به شکل گلخانه شیروانی در می‌آید، در حالی که در سازه‌های گنبدی شکل کلیه مزیت‌های گلخانه تونلی را همراه با رفع نواقص سقف قوسی است. از این نوع سقف‌ها به اجبار در سازه‌های گلخانه‌های تونلی با عرض‌های طولانی مورد استفاده می قرار می‌گیرند.
2. سقف چوبی
ساختار گلخانه چوبی با پوشش‌های پلاستیک است که ارتفاع این سازه‌ها تقریباً 2 تا 3 متر و دارای سیستم گرمایشی و تهویه نامطلوبی هستند به همین علت در ارتفاع کمی که وجود دارد محصولاتی مانند گوجه‌فرنگی و خیار کشت نمی‌شود.
از مزیت‌های استفاده از سازه‌های گلخانه‌ای چوبی قیمت ارزان آن است اما به دلیل نامناسب بودن محیط داخلی آن برای رشد گیاه مطلوب نیست همچنین میزان تولید در واحد سطح نسبت به گلخانه‌های مدرن بسیار پایین است. با توجه به عوامل فوق این گلخانه‌های توسعه‌یافته نیستند و امروزه جای خود را به گلخانه‌های مدرن داده‌اند.
3. سقف قوسی
از ویژگی‌های سازه گلخانه با سقف قوسی می‌توان به حجم و فضای کافی اشاره کرد؛ زیرا هر چقدر حجم و فضای یک گلخانه زیاد باشد گردش هوا در گلخانه بهتر و در نهایت CO2 مورد نیاز برای عمل فتوسنتز به مقدار کافی در اختیار گیاه هان قرار می‌گیرد.
- سازگاری با شرایط آب و هوایی مختلف
- پایین آوردن مصرف سوخت
- ایجاد و راه‌اندازی گلخانه در مساحت‌های بزرگ
- چگونگی مونتاژ پرتابل
در انواع سازه گلخانه با سقف قوسی از پوشش‌های پلی‌اتیلن استفاده می‌شود که در مدت زمان کوتاهی به سهولت نسبت می‌شوند و با استفاده از پیچ و مهره به یکدیگر متصل می‌شوند. سقف‌های قوسی به دلیل داشتن شکل ظاهری آیرودینامیکی مقاومت کمتری در برابر باد دارند همچنین وزن این پوشش‌های پلی‌اتیلن نیز بسیار کم است و مقاومت خوبی در برابر باد و برف دارد. از همین رو قیمت تمام شده سازه سقف قوسی نسبت به سازه سقف شیروانی پایین‌تر است.
از دیگر مزیت‌های استفاده از سقف قوسی با پوشش پلی‌اتیلن تبادل حرارتی پایین‌تری دارد.
معایب سازه‌های گلخانه با سقف قوسی عبارتند از:
- سطح پوشش گلخانه در بالاترین مرتبه به شکل افقی است که این امر به دلیل هدایت درست برف و مهم‌تر از آن رطوبت و تعریق آن در نقطه را به همراه دارد این عیب توسط دوجداره کردن و یا تغییر سقف قوسی به گنبدی برطرف می‌شود. البته سایر روش‌هایی مانند کنترل رطوبت با افزایش دما نیز برای کاهش رطوبت داخل گلخانه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- در گلخانه‌هایی که دارای سقف قوسی هستند تهویه به خوبی انجام نمی‌شود. با اجرای سیستم پنجره بر روی این سازه‌های گلخانه‌ای می‌توان مشکل گلخانه‌ها را برطرف کرد. برای داشتن تهویه طبیعی هوا و کاهش هزینه کنترل دما، رطوبت که از مهم‌ترین فاکتورهای گلخانه‌های تجاری است که با اجرای درست و کارآمد می‌توان از این سیستم بهره برد.
با استفاده از روش‌های مانند ایجاد پنجره‌های سقفی در مدل‌های مختلف در این نوع گلخانه‌ها تهویه با پنجره‌های جانبی عملکرد بهتری در گلخانه‌های تجاری خواهند داشت. با ساخت پنجره با سطح تهویه بالا و استفاده نمودن از آن در بالاترین نقطه سازه از مزیت‌ها و معیارهایی می‌باشد که شرکت‌های تولیدکننده سازه‌های گلخانه‌ای باید به آن توجه کنند.
4. سقف فلزی یا مدرن
اسکلت سازه‌های گلخانه‌ای که با فلز است معمولا توسط پلاستیک‌های ضد اشعه ماورا بنفش پوشش داده می‌شوند و مجهز به سیستم‌های گرمایشی و تهویه مناسب است. ارتفاع این نوع سازه‌های گلخانه‌ای بیشتر از 4 الی 5 متر است که با توجه به این شرایط می‌توان برای رشد گیاه در این نوع سازه‌های گلخانه‌ای در مقایسه با سازه‌های چوبی افزایش داد.
مونتاژ نمودن قطعات در گلخانه‌های فلزی توسط پیچ و مهره‌ها با استفاده از دستگاه جوش می‌باشد. هزینه واحد گلخانه‌های پرتابل در مقایسه با سیستم جوشی تقریباً 15 الی 20 درصد بیشتر است اما نصب آن بسیار راحت و تغییرات در سازه به سهولت انجام می‌شود. اما طی چند سال اخیر ساخت گلخانه با نایلون رواج پیدا کرده است.
5. سقف شیروانی
سازه‌های گلخانه‌ای با سقف شیروانی شبیه به کلمه A است که علت نام‌گذاری آن به این مدل است. این شیب تند موجب هدایت برف و باران به سمت ناودانی و تعریق داخل گلخانه به طرفین شده است و از سوی دیگر موجب شکست اشعه نور به سمت داخل گلخانه برای استفاده نمودن از ماکزیمم تابش نور می‌شود.
با توجه به وزن بالای شیشه در مقایسه با سایر سازه‌های دیگر همچنین سایز کم شیشه فاصله ستون‌ها و کمان‌ها از یکدیگر کاهش‌یافته و وزن سازه در واحد سطح بسیار بالا است بنابراین موجب شده است تا سازه گلخانه‌ای سنگین وزن شود. از سازه‌های گلخانه‌ای با سقف شیروانی معمولا برای مناطقی که باد خیز و برف و باران زیاد است مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ضریب انتقال حرارت شیشه نسبت به سایر سازه‌های دیگر خیلی بیشتر است که برای از بین بردن آن می‌توانید از ورق‌های دوجداره پلی کربنات استفاده کنید که موجب می‌شود متحمل هزینه‌های زیادی شوید.
پاسخ دهید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.